تکنولوژی

به خاطر تأثیر دراز مدت تورم، به خصوص برروی قیمت بلیط٬های سینما، لیست پرفروشترین فیلم‌های تاریخ سینما عموما فیلم‌های جدید را دربردارد. اگر قیمت بلیط‌ها همیشه یکسان بود چقدر این لیست دستخوش تغییر می‌شد؟ با ما  و ۱۰ فیلم پرفروش تاریخ سینمای جهان همراه باشید.

اگر ما بدون در نظر گرفتن نرخ تورم نگاهی به لیست پرفروشترین فیلم‌های تاریخ سینمای جهان بیندازیم، عموما با فیلم‌هایی مواجه می‌شویم که بعد از سال ۱۹۹۵ میلادی ساخته شده‌اند (هرچند در این میان استثناهایی هم وجود دارد مانند (Jurassic Park(۱۹۹۳ و (E.T (۱۹۸۲ که به ترتیب در رده ۱۸ و ۵۰ این لیست قرار دارند). بنابراین در نظر نگرفتن تورم باعث بوجود آمدن ناعدالتی در حق فیلم‌های قدیمی می‌شود. هر چند که تورم محاسبه شده صد درصد دقیق نیست اما دیدگاه کلی خوبی به ما در مورد اینکه اگر این فیلم‌ها الان اکران می‌شدند چقدر فروش می‌کردند، می‌دهد. 

 قبل از اینکه به بررسی این فیلم‌ها بپردازیم ذکر چند نکته راجع به مشکلات و پیچیدگی حساب کردن تورم از سال ۱۹۳۹ تا به امروز لازم است. اولین مشکل نبودن رابطه مستقیم بین تورم و قیمت بلیط است. به طور مثال در سال ۱۹۷۰ هر بلیط سینما ۱.۵۵ دلار بود که با احتساب تورم ارزشی حدود ۶.۶۸ دلار امروزی داشت. این قیمت در سال ۱۹۸۰ به ۲.۶۹ دلار رسید اما ارزش امروزی آن با احتساب نرخ تورم چیزی حدود ۵.۵۰ دلار می‌شود. با همین مثال ساده در می‌یابیم که حتی با احتساب تورم، لیست ما صد در صد صحیح نیست.

نکته دیگری که باید به آن اشاره داشت پخش شدن بعضی از فیلم٬‌ها در فرمت های مختلف است. به طور مثال فیلم آواتار ساخته جیمز کامرون در سه فرمت پخش شد.دو بعدی، سه بعدی و IMAX. دو سوم بلیط‌های فروخته شده فیلم بلیط‌های سه بعدی و یک ششم آنها بلیط‎‌های IMAX بود.قیمت این بلیط‌ها به ترتیب ۱۰ دلار و ۱۴.۵ دلار بود در مقایسه با بلیط‌های ۷.۶۱ دلاری فیلم‌های دو بعدی.

فاکتورهای دیگری مانند جمعیت، تخفیفات ویژه برای افراد مختلف به ویژه کودکان و فروش بیشتر بعضی فیلم‌ها در شهرهای بزرگ که قیمت بلیط گرانتر است نیز از عواملی هستند که در روی فروش فیلم تأثیر می‌گذارند.

۱۰- سفید برفی و هفت کوتوله (Snow White and the Seven Dwarfs)

تاریخ اکران: ۲۱ دسامبر ۱۹۳۷  (۳۰ آذر ۱۳۱۶)

میزان فروش: ۴۱۶ میلیون دلار

میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۱ میلیارد و ۸۱۹ میلیون دلار

امتیاز در ای ام دی بی: ۷.۷/۱۰

سفید برفی و هفت کوتوله اولین انیمیشن بلند والت دیزنی بود. تهیه کننده فیلم کمپانی والت دیزنی و پخش کننده آن RKO Radio Pictures بود. فیلم براساس یک داستان پریان آلمانی که توسط برادران گریم نوشته  شده بود ساخته شد. سفید برفی توسط تیم بزرگی از آرتیست ها و کارگردانان ساخته شد. هر قسمت فیلم یک کارگردان جدا داشت و همه آنها توسط دیوید هند رهبری می‌شدند. سفید برفی و هفت کوتوله توانست در اکران نخست خود ۸ میلیون دلار فروش کند و در زمان خود توانست عنوان پر فروشترین فیلم ناطق را از آن خود کند. به دلیل محبوبیت فراوان، این فیلم بارها اکران مجدد شد و در دهه ۹۰ به شبکه سینمای خانگی عرضه شد. این فیلم در سال ۱۹۸۹ به دفتر ملی فیلم امریکا اضافه شد و در فهرست صد فیلم برتر امریکایی انستیتو فیلم امریکا قرار گرفت. در سال ۲۰۰۸ نیز جایزه بهترین فیلم انیمیشن تمام دوران را از این انستیتو دریافت کرد. محبوبیت سفید برفی به حدی بالا بود که یک پارک بازی، یک بازی ویدیویی و یک نمایش موزیکال در برادوی بر مبنای این فیلم ساخته شد.

 داستان فیلم روایت سفید برفی را تعریف می‌کند که از دست یک ملکه حسود فرار می‌کند و به زندگی خود در کنار ۷ کوتوله ادامه می‌دهد. اما ملکه او را پیدا کرده و مسموم می‌کند و او را به خواب فرو می‌برد. اما سفید برفی به دست شاهزاده‌ای از خواب بر می‌خیزد.

ساخت فیلم از سال ۱۹۳۴ شروع شد و تا قبل از آن دیزنی فقط در زمینه ساخت انیمیشن‌های کوتاه میکی ماوس و Silly Symphonies کار می‌کرد. کمپانی دیزنی با ساخت این فیلم تلاش داشت تا سود و ارزش خود را بیشتر کند. هزینه تولید این فیلم ۲۵۰ هزار دلار(ده برابر هزینه‌ای که برای تولید یک قسمت Silly Symphonies لازم بود) تخمین زده شد اما در انتها هزینه تولید فیلم به عدد سرسام آور ۱،۴۸۸،۴۲۲ دلار رسید. هنگامی که سفید برفی در حال ساخت بود، برادر والت که شریکش هم بود به همراه همسر والت بارها می‌خواستند وی را از ادامه پروژه منصرف کنند. همچنین در زمان ساخت، هالیوود از این پروژه به عنوان حرکت احمقانه دیزنی یاد می‌کرد.

لازم به ذکر است که در رقم میزان فروش فیلم، بازپخش‌های فیلم نیز محاسبه شده است.

از نکات جالب سفید برفی و هفت کوتوله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمام ۷ کوتوله از روی انسان های واقعی مدل برداری شده بودند.
• این فیلم در کنار فیلم های کینگ کنگ و Sun Valley Serenade از فیلم های مورد علاقه آدولف هیتلر بود.
• مجسمه اسکار افتخاری که به فیلم اهدا شد علاوه بر یک اسکار سایز عادی دارای ۷ اسکار سایز کوچک بود.
• از ۲۵ آهنگی که برای فیلم نوشته شده بود فقط ۸ عدد از آنها استفاده شد.
• در  سال ۱۹۴۳ هفت کوتوله در یک فیلم کوتاه آموزشی بنام The Winged Scourge ظاهر شدند.

۹- آرواره ها (Jaws)

تاریخ اکران: ۲۴ ژوئن ۱۹۷۵ (۳ تیر ۱۳۵۴)

میزان فروش: ۴۷۰.۷ میلیون دلار

میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۲۷ میلیون دلار

امتیاز در ای ام دی بی: ۸.۱/۱۰

آرواره‌ها در سال ۱۹۷۵ توسط کارگردان معروف سینما، استیون اسپیلبرگ ساخته شد. داستان فیلم بنابر کتابی به همین نام که توسط پیتر بنچلی در سال ۱۹۷۴ نوشته شده بود، بنا نهاده شد. فیلمنامه فیلم توسط خود بنچلی و کارل گوتلیب که بازیگر نیز بود نوشته شد. آرواره‌ها داستان حمله یک کوسه آدم خوار به جزیره خیالی آمیتی ویل و تلاش ساکنین جزیره برای کشتن این کوسه را روایت می‌کند. هنرپیشگان فیلم عبارت بودند از روی شایدر در نقش رئیس پلیس مارتین برودی، ریچارد دریفوس در نقش اقیانوس شناس مت هوپر، رابرت شاو در نقش شکارچی کوسه کوینت ، موری همیلتون در نقش شهردار آمیتی ویل و لورین گری در نقش همسر برودی. فیلم در زمان ساخت خود با مشکلات بسیاری روبرو بود. از بودجه تعیین شده خود فراتر رفت و بر طبق برنامه‌ریزی پیش نرفت. اسپیلبرگ برای این فیلم خواستار استفاده از کوسه٬های مکانیکی شد اما مشکلات بسیار زیادی که برای این کوسه٬های مکانیکی پیش آمد او را مجاب کرد که یک رویکرد مینیمالیستی و ضمنی به حضور کوسه در فیلم خود داشته باشد. وی ترجیح داد با استفاده از موسیقی دلهره‌آور و مینیمال ساخته جان ویلیامز حضور کوسه را به اطلاع تماشاگران برساند. خود اسپیلبرگ و دیگران این رویکرد فیلم را با نحوه کارگردانی استاد مسلم دلهره در تاریخ سینما یعنی آلفرد هیچکاک مقایسه کردند.

کمپانی یونیورسال پیکچرز که وظیفه انتشار فیلم را بر عهده داشت، به طور همزمان فیلم را در ۴۵۰ سالن اکران کرد. همچنین کمپین تبلیغاتی وسیعی برای فیلم مخصوصا در تلویزیون راه انداخت.

برخورد گرم منتقدان و فروش بسیار خوب فیلم، آرواره‌هارا به پرفروشترین فیلم سینما در آن زمان تبدیل کرد. اما این عنوان تنها دو سال دوام داشت و اکران فیلم جنگ ستارگان این عنوان را از فیلم اسپیلبرگ ربود. فیلم آرواره٬ها در کنار جنگ ستارگان پایه‌گذار بیزنس مدل مدرن هالیوود شد. این بیزنس مدل برمبنای به دست آوردن سود هنگفت از ساخت فیلم‌های عظیم اکشن و ماجرایی و اکران آنها در هزاران سالن سینما در فصل تابستان و تبلیغات وسیع بنا شده بود. سه دنباله برای فیلم ساخته شد که اسپیلبرگ و بنچلی در هیچکدام از آنها هیچ مشارکتی نداشتند. در سال ۲۰۰۱،این فیلم توسط کتابخانه کنگره امریکابه دفتر ملی فیلم این کشور اضافه شد.دلیل این انتخاب مهم بودن Jaws از نظر فرهنگی، تاریخی و زیبایی ذکر شد.  

از نکات جالب فیلم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بنابه گفته کارل گوتلیب جمله معروف «تو به یک قایق بزرگتر نیاز داری» در فیلمنامه نبود و  روی شایدر این جمله را به صورت فی‌البداهه گفت.
• اسپیلبرگ نام کوسه رااز روی نام وکیلش بروس انتخاب کرد.
• سگ برودی در فیلم، در حقیقت سگ واقعی اسپیلبرگ، اِلمر بود.
• بیشتر فیلم با تکنیک دوربین روی دست فیلمبرداری شد تا بهتر بتواند حس تلاطم اقیانوس را به بیننده القا کند.
• نشریه اینترتینمنت ویکلی (Entertainment Weekly) فیلم را ششمین فیلم ترسناک تاریخ سینما انتخاب کرد.

۸. دکتر ژیواگو (Dr Zhivago)

تاریخ اکران: ۲۲ دسامبر ۱۹۶۵ (۱ دی ۱۳۴۴)

میزان فروش: ۱۱۱.۷ میلیون دلار

میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۷۳ میلیون دلار

امتیاز در ای ام دی بی: ۸/۱۰

دکتر ژیواگو فیلمی امریکایی-انگلیسی است که در سال ۱۹۶۵ به کارگردانی دیوید لین ساخته شد. ژانر فیلم درام-عاشقانه بود و بر اساس کتابی به همین نام به قلم بوریس پَسترناک ساخته شد. کتاب پَسترناک به شدت در غرب محبوب بود اما در شوروی سابق (جایی که داستان فیلم در آنجا اتفاق می‌افتد) غیر قانونی بود. به دلیل غیر قانونی بودن کتاب در شوروی، امکان فیلمبرداری در آنجا میسر نبود و اکثر فیلم در اسپانیا فیلمبرداری شد.

داستان فیلم در روسیه و در سال های بین جنگ جهانی اول و انقلاب داخلی روسیه می‌گذرد. فیلم یک روایت عاشقانه از یک دکتر و شاعر متأهل و همسر یک فعال سیاسی در دوران سخت جنگ جهانی اول و انقلاب اکتبر روسیه است. فیلمنامه فیلم توسط رابرت بولت نوشته شده بود و عمر شریف و جولی کریستی از ستارگان فیلم بودند.

پس از اکران فیلم، منتقدان روی چندان خوشی به فیلم نشان ندادند و از مدت زمان طولانی و سه ساعته فیلم ناراضی بودند و معتقد بودند فیلم تاریخ را بی اهمیت دانسته و برروی روابط انسان ها تأکید بیشتری دارد.از طرف دیگر اما فیلم یک موفقیت تمام عیار در سینماها داشت و با فروش چشمگیر خود نشان داد که منتقدان همیشه درست نمی‌گویند. با گذشت زمان نظر منتقدین نیز به فیلم عوض شد. امروزه، دکتر ژیواگو در زمره بهترین آثار دیوید لین قرار دارد و توسط انستیتو فیلم امریکا در رده ۳۹ ام بهترین فیلم های امریکایی قرار گرفته است. این فیلم برنده ۵ جایزه اسکار شد.

از نکات جالب فیلم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هنرپیشه‌ای که نقش یوری ژیواگو جوان را در مراسم تدفین مادرش بازی می‌کند، پسر واقعی عمر شریف یعنی طارق شریف بود.
• بعد از برباد رفته، دکتر ژیواگو پرسودترین فیلم کمپانی MGM است.
• سودی که این فیلم بدست آورد، از مجموع سودتمام فیلم های دیگر دیوید لین بیشتر است.
• ساخت شهر مسکو مصنوعی در اسپانیا ۱۸ ماه به طول انجامید.
• هزینه ساخت فیلم در ابتدا ۵ میلیون دلار بود اما این عدد در انتها به ۱۵ میلیون دلار رسید.

۷. ده فرمان (The Ten Commandments)

تاریخ اکران: ۸ نوامبر ۱۹۵۶ (۱۷ آبان ۱۳۳۵)

میزان فروش: ۱۲۲.۷ میلیون دلار

میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۱۸۷ میلیون دلار

امتیاز در ای ام دی بی: ۷.۹/۱۰

ده فرمان فیلمی محصول ۱۹۵۶ امریکا است. فیلم در ژانر فیلم‌های مذهبی دسته‌بندی می‌شود. کارگردان فیلم سسیل بی دمیل است و توسط کمپانی پارامونت پخش شد. داستان ده فرمان روایت زندگی حضرت موسی است. وی در کودکی توسط دربار مصر به فرزند خواندگی درآمده بودند و سپس به مقام والای پیامبری رسید و از طرف خدا ده فرمان را دریافت کرد. فیلم ده فرمان اقتباس کاملی از تورات کتاب مقدس یهودیان است. نقش حضرت موسی را چارلتون هستون بازی کرده و از دیگر بازیگران فیلم می‌توان به یول براینر در نقش رامسس، آن باکستر در نقش نفرتیری، ادوارد جی رابینسون در نقش  داتان و سِر سدریک هاردویک در نقش ستی اشاره کرد.

ده فرمان در مصر فیلمبرداری شد و آخرین و موفق ترین فیلم سسیل بی دمیل بود. این فیلم نوعی بازسازی از فیلم صامتی بود که خودش در سال ۱۹۲۳ ساخته بود. یکی از بزرگترین ست های فیلمبرداری در تاریخ سینما برای این فیلم ساخته شد. در سال ۱۹۵۴ این ده فرمان لقب گران‌قیمت‌ترین فیلم ساخته شده در تاریخ سینما را گرفت. این فیلم نامزد دریافت ۷ جایزه اسکار شد و تنها موفق به دریافت یکی از آنها شد.

در سال ۱۹۹۹ این The Ten Commandmentsبه دفتر ملی فیلم امریکا به دلیل اهمیت فرهنگی، تاریخی و هنری اضافه شد. در سال ۲۰۰۸، طبق نظرسنجی که توسط انستیتو فیلم امریکا برگذار شد، این فیلم مقام دهمین فیلم برتر تاریخ سینما در ژانر حماسی را به دست آورد.

از نکات جالب ده فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• از سال ۱۹۷۳ تا امروز (به غیر از یک سال) شبکه ABC امریکا، هر سال این فیلم را در تعطیلات Easter پخش می‌کند.
• حداقل از ۱۴۰۰۰ سیاهی لشگر و ۱۵۰۰۰ حیوان در فیلم استفاده شد.
• سسیل بی دمیل سر صحنه فیلمبرداری پس از بالا رفتن از ارتفاع ۴۰ متری برای چک کردن ایراد یکی از دوربین‌های فیلمبرداری دچار حمله قلبی شد. دو روز بعد و بر خلاف‌ دستور دکترش به صحنه فیلمبرداری برگشت تا فیلم را تمام کند.
• برای درست کردن طوفان شن، عوامل فیلم از انفجار بوجود آمده توسط موتور هواپیماهای نیروی هوایی مصر که به زمین وصل شده بودند استفاده کردند.
• دلیل انتخاب چارلتون هستون برای ایفای نقش حضرت موسی توسط سسیل بی دمیل شباهت وی به مجسمه حضرت موسی ساخته شده توسط میکل آنژ بود.

۶. ئی.تی – ماورای زمین (E.T. Extra-Terrestrial)

تاریخ اکران: ۱۱ ژوئن ۱۹۸۲ (۲۱ خرداد ۱۳۶۱)

میزان فروش: ۷۹۲.۲ میلیون دلار

میزان فروش با احتساب نرخ تورم: ۲ میلیارد و ۳۱۰ میلیون دلار

امتیاز در ای ام دی بی: ۷.۹/۱۰

ئی.تی دومین فیلم از استیون اسپیلبرگ در این لیست،که در سال ۱۹۸۲ ساخته شد داستانی علمی-تخیلی دارد. اسپیلبرگ علاوه بر کارگردانی، تهیه کنندگی فیلم را نیز برعهده داشت. فیلمنامه ئی‌.تی توسط ملیسا متیسون نوشته شد. فیلم داستان پسربچه‌ای بنام الیوت را تعریف می‌کند که با یک موجود بیگانه فضایی بنام ئی.تی که روی زمین گم شده دوست می‌شود. الیوت و دوستانش تلاش می‌کنند تا ئی.تی را به سیاره خودش برگردانند و در این بین نیز وجود ئی.تی را از خانواده و دولت مخفی نگه دارند. از بازیگران فیلم می‌توان به هنری توماس، دی والاس، رابرت مک‌ناتون و دریو بریمور اشاره کرد.

ایده فیلم بر اساس دوست خیالی بود که اسپیلبرگ بعد از جدا شدن والدینش در دهه ۶۰ میلادی برای خود ساخته بود. در سال ۸۰، طی ملاقاتی که اسپیلبرگ با متیسون داشت داستانی جدید بر اساس فیلم Night Skies (که هرگز ساخته نشد) نوشتند که پایه گذار فیلم ئی.تی شد.

بودجه فیلم ۱۰.۵ میلیون دلار بود و فیلمبرداری در ایالت کالیفرنیا از سپتامبر تا دسامبر ۸۱ به طول انجامید. بر خلاف روال معمول فیلمبرداری که صحنه‌ها به ترتیب گرفته نمی‌شوند، صحنه‌های فیلم تقریبا به ترتیب فیلمبرداری شد. دلیل اینکار این بود که هسته اصلی بازیگران فیلم را بازیگران جوان تشکیل می‌دادند و این روش فیلمبرداری باعث می‌شد که این بازیگران جوان اجرای بهتری از لحاظ احساسی داشته باشند.

E.T توسط کمپانی یونیورسال پخش شد و به موفقیت عظیمی دست یافت. فیلم تا زمان اکران پارک ژوراسیک در سال ۱۹۹۳، پرفروشترین فیلم تاریخ سینما لقب گرفت. منتقدین از این فیلم بعنوان یک داستان فوق‌العاده راجع به دوستی یاد کردند و دریک نظرسنجی که توسط  سایت راتن تومیتوز انجام شد، فیلم لقب بهترین فیلم تخیلی تاریخ سینما را دریافت کرد. در سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۰۲ فیلم دوباره برروی سینماها اکران شد. 

از نکات جالب E.T می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• براساس داستان فیلم، سن ئی.تی بیش از ۱۰ میلیون سال بود.
• طراحی صورت ئی.تی تلفیقی بود از صورت‌های شاعر معروف کارل سندبرگ، آلبرت اینشتین و سگ نژاد پاگ.
• اسپیلبرگ شخصا فیلم را برای رئیس جمهور وقت امریکا، رونالد ریگان و همسرش ننسی ریگان در کاخ سفید به نمایش درآورد.
• بالغ بر ده درصد بودجه ۱۰.۵ میلیون دلاری فیلم صرف ساخت عروسک ئی.تی و حرکت دادن او شد.
• بنا بر گفته اسپیلبرگ، ئی.تی از لحاظ جنسیتی مانند یک گیاه است. نه مرد است نه زن.

منبع :wikipedia