دالان نور، گرما، جدا شدن از بدن، مرور گذشته و صحبت با ارواح، اینها گزارشاتی است که از هزاران و شاید میلیونها نفر با تجربهی نزدیک به مرگ از سراسر دنیا مخابره میشوند، اما هنوز جامعهی علمی و پزشکی با دید شک و تردید به این مسأله نگاه میکنند. بزرگترین تحقیق علمی در پی پردهبرداشتن از اسرار مرگ است.
به نظر میرسد با تحولات گسترده و پیشرفت در روشهای احیای قلب، تجارب نزدیک به مرگ (NDE ) نیز در حال افزایش است. به گفتهی دانشمندان ممکن است پس از مرگ نیز کمی زندگی در بدن وجود داشته باشد. بزرگترین تحقیق تاریخ در مورد تجارب نزدیک به مرگ و خروج از بدن نشان میدهد ممکن است حیات حتی پس از مرگ مغزی نیز ادامه پیدا کند. این تئوری بحثانگیزی است که تا همین اواخر به دیدهی شک و تردید به آن نگاه میشد. دانشمندان دانشگاه ساوتهمپتون انگلستان ۴ سال را صرف بررسی بیش از ۲۰۰۰ نفر از بیمارانی که دچار ایست قلبی شده بودند از ۱۵ بیمارستان در انگستان، ایالات متحده و اتریش کردهاند. آنها دریافتند نزدیک به ۴۰ درصد از کسانی که از این بیماری جان سالم به در بردهاند به نوعی از ”آگاهی» قبل از احیای قلبی دست یافتهاند، زمانی که از نظر بالینی مرده بودهاند.
در این تحقیقات حتی یک مرد به خاطر آورد که از بدن خود خارج شده و از گوشهی اتاق احیای قلبیاش را تماشا کرده است. با اینکه تمام فعالیتهای حیاتی این مرد ۵۷ ساله قطع شده و از نظر علمی مرده بود اما او توانست اقدامها پرستاران و صدای ماشینها را به درستی بازگو کند.
دکتر سام پرنیا رئیس تیم تحقیقاتی از دانشگاه ساوتهمپتون در این مورد میگوید:
ما میدانیم پس از قطع تپش قلب مغز نمیتواند به کار خود ادامه دهد، به طور معمول بین ۲۰ تا ۳۰ ثانیه بین قطع تپش قلب و مرگ مغز طول میکشد، اما در این مورد خاص به نظر میرسد آگاهی تا ۳ دقیقه پس از توقف قلب نیز ادامه داشته است.
بیمار هر آنچه در اتاق اتفاق افتاده است را به خاطر میآورد اما مهمترین چیزی که به خاطر میآورد دو صدای بیپ کوتاه از یک ماشین است که فقط هر ۳ دقیقه به صدا در میآید، بنابراین میتوانیم بگوییم او حداقل به مدت ۳ دقیقه در این وضعیت بوده است. علاوه بر آن تمام چیزی که این مرد توصیف میکند درست بوده و واقعاً اتفاق افتاده است.
از ۲۰۶۰ بیمار بدحالی که این تحقیق بر روی آنها انجام شده است، ۳۳۰ نفر جان سالم به در بردهاند که از میان آنها ۱۴۰ نفر نوعی از آگاهی را در زمان احیا به خاطر میآورند. اگر چه بسیاری جزئیات زیادی را به خاطر نمیآورند و برخی فقط احساسات خاصی را بازگو میکنند. یک پنجم از این افراد احساس غیر معمولی از آرامش را تجربه کردهاند و حدود یک سوم حرکت آرام و یا سریعتر از معمول زمان را گزارش میکنند. برخی دیگر دیدن یک نور روشن، نوار طلایی نور و خورشید درخشان را به خاطر میآورند. برخی دیگر احساس ترس یا غرق شدن در آبهای عمیق را در آن زمان بازگو کردهاند. ۱۳ درصد از افراد در زمان مرگ از بدن خود خارج شدهاند و به همین مقدار نیز میگویند حواس آنها به اوج رسیده بوده است.
احتمالاً نسبت بالاتری از افراد با تجربهی نزدیک به مرگ آشنا شدهاند اما به علت آسیبهای مغزی یا اثرات داروهای آرامبخش در مدارهای حافظه، آنها را به خاطر نمیآورند. برآوردها نشان میدهد میلیونها نفر از مردم تجربیاتی از زمان مرگ داشتهاند اما شواهد علمی در این زمینه در بهترین حالت فقط مبهم است.
دکتر دیوید واید روانشناس و پژوهشگر از دانشگاه ناتینگهام ترنت با جمعآوری دادههای مربوط به تجربهی خروج از بدن در تلاش است به الگویی برای توضیح این اتفاقات دست پیدا کند. او امیدوار است این نتایج جدید به تشویق محققان و انجام تحقیقات گستردهتر از این نوع منجر شود. اغلب مطالعات مربوط به ۱۰ تا ۲۰ سال پیش بوده است، این مطالعهی گسترده در این حجم نمونه کاری واقعا بزرگ و معتبری بوده است. دکتر واید میگوید:
شواهد بسیار خوبی وجود دارد که نشان میدهد نوعی از آگاهی در افرادی که از لحاظ علمی مرده بودهاند وجود داشته اما در زمانی که نمیدانیم چه رخ میدهد، ما هنوز در مورد اتفاقاتی که در زمان مرگ رخ میدهد در تاریکی به سر میبریم که امیدوارم این بررسی جدید باعث روشن شدن راه پژوهشگران برای درک این موضوع شود.
بصیر مدیر پایگاه مجازی حضرت جوادالائمه(ع)